Η νεολαία ψήφισε υπέρ του δικομματισμού

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "Η Καθημερινή"

Της Φωτεινής Kαλλίρη

Αν και θα ανέμενε κανείς οι νέοι να είναι φορείς του καινούργιου και να καταδικάσουν τον δικομματισμό, αποδεικνύοντάς το έμπρακτα με την ψήφο τους, τελικώς απ’ ό,τι ανέδειξε η στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων, λένε «ναι» στη συντριπτική τους πλειοψηφία στα δύο μεγάλα κόμματα. Πολλοί περίμεναν, μετά και την «έκρηξη» των νέων τον Δεκέμβριο, η κρίση, αλλά και η εικόνα των δύο κομμάτων, ν’ αποθάρρυναν τη νεανική ψήφο. Κι όμως, μόλις το 28% των νέων, ηλικίας από 18 έως 24 ετών ψήφισαν ανάμεσα στο ΚΚΕ, τον ΣΥΡΙΖΑ, τον ΛΑΟΣ και τους Πράσινους-Οικολόγους. Το 65,5% επέλεξε να ψηφίσει ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. Αλλο ένα εντυπωσιακότερο εύρημα είναι το υψηλό ποσοστό που καταγράφει ο ΛΑΟΣ στις ηλικιακές ομάδες των 25-34 ετών. Από την κατανομή των ψήφων, καταδεικνύεται μια επιρροή και δυναμική στις μικρότερες ηλικιακές ομάδες.

Στις ηλικίες από 24 έως 44 ετών καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό του, 11%, καταλαμβάνοντας τη θέση τρίτου κόμματος. Αντιθέτως, με ό,τι θα ήταν αναμενόμενο, δεν πείθει στις μεγαλύτερες ηλικίες. Χαρακτηριστικά, στην ηλικιακή ομάδα των 65 και άνω καταγράφει τα χαμηλότερα ποσοστά, 4,5%. Στην ανάλυση της πολιτικής συμπεριφοράς των ψηφοφόρων, κατά ηλικιακή κατηγορία μάς βοηθά ο εκλογολόγος και πολιτικός αναλυτής κ. Γ. Μαυρής (Public Issue).

Ενα χρόνο πριν, η εκλογική συμπεριφορά των νέων ήταν εντελώς διαφορετική. Στην πρόθεση ψήφου, σε όλες τις δημοσκοπήσεις στις ηλικίες 18-34, το άθροισμα των ποσοστών των δύο μεγάλων κομμάτων είχε υποχωρήσει κατά 20%, μέσα σε τρία χρόνια (ΜRΒ). Oι νέοι απαντώντας τότε, σε κρίσιμα ερωτήματα, όπως ποιο κόμμα βρίσκουν κατάλληλο να επιλύσει τα προβλήματά τους, ποιο πολιτικό σχηματισμό εμπιστεύονται, είχαν αθροιστικά επιλέξει τη Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ και «κανένα κόμμα» σε ποσοστό 25%, με αντίστοιχα οφέλη για τα μικρότερα κόμματα εις βάρος του δικομματισμού. Τότε τα λεγόμενα «μικρά» κόμματα είχαν πιάσει «οροφή» στα ποσοστά τους, κάτι που εξηγείται από την κατακόρυφη αύξηση της εκλογικής επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ενδεικτικό ότι ενώ τα προηγούμενα χρόνια το άθροισμά τους (ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ΛΑΟΣ) ήταν κάπου στο 17%, πέρυσι είχαν ξεπεράσει το «φράγμα» του 30%-35%.

Σε αντιδιαστολή σήμερα, στις ευρωεκλογές, η τάση των νέων για τα μικρότερα κόμματα, για το καινούργιο, δεν αποτυπώθηκε στις κάλπες.


Aλλοιωμένη εικόνα

Η αποχή περιπλέκει την κατάσταση. Το γεγονός ότι μόλις τα δύο τρίτα του εκλογικού σώματος ψήφισαν, επιλέγοντας ένας στους δύο, να απέχουν από τη διαδικασία, αλλοιώνει την εικόνα. Κατά τον ΣΥΡΙΖΑ, ένα κομμάτι σημαντικό από αυτούς που τον ψήφιζαν στις δημοσκοπήσεις, ιδιαίτερα νεότερων ηλικιών επέλεξαν τελικά τη λύση της αποχής.

Ο δικομματισμός εξακολουθεί να προσελκύει κυρίως τις μεγάλες ηλικιακές ομάδες, με διαχωριστική γραμμή την ηλικία των 45 και άνω. Στις τρεις ενδιάμεσες ηλικίες, από 25 έως και 44 ετών, η Ν.Δ. έχει καταποντιστεί, έχοντας ποσοστό 24,5%. Τα καλύτερα ποσοστά τoυ το κυβερνών κόμμα τα έχει στην ομάδα 55 και άνω και κυρίως στους 65ρηδες και άνω (45,5%). Σε όλες τις κατηγορίες προηγείται το ΠΑΣΟΚ, εκτός από την ομάδα 65 ετών και άνω, με καλύτερη επίδοση στις ηλικίες 55-64 ετών (41%). Στους νέους (18-24) έχει προβάδισμα περίπου δέκα μονάδων από Ν.Δ. (37,5% έναντι 28% η Ν.Δ.). Διαφοροποιήσεις παρατηρούνται στα δύο κόμματα, τον ΣΥΡΙΖΑ και τους Πράσινους-Οικολόγους, καθώς παρουσιάζουν, όπως επισημαίνει ο κ. Μαυρής, μια παράλληλη καμπύλη. Πρακτικά είναι κόμματα που ψηφίζονται από τις ηλικίες των 25-44 ετών. Επί της ουσίας, τον ΣΥΡΙΖΑ επιλέγουν ηλικίες κάτω των 54, με τα υψηλότερα ποσοστά να καταγράφει η γενιά της μεταπολίτευσης. Αντίστοιχη είναι η εικόνα για τους Πράσινους, γεγονός που δείχνει τη συγγένεια των δύο κομμάτων, αλλά και το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι τους αντλούνται από μια δεξαμενή. Σχεδόν ανύπαρκτη είναι η επιρροή τους στις ηλικίες άνω των 55, και κυρίως άνω των 65 ετών.

Το ΚΚΕ εμφανίζει μια ισοκατανεμημένη επιρροή στις τέσσερις πρώτες ηλικιακές ομάδες, από 18 έως 54 ετών, εμφανίζοντας σχεδόν ίδιο ποσοστό, που κυμαίνεται από 9-10%. Καλύτερες επιδόσεις έχει στη γενιά της μεταπολίτευσης, 45-54 ετών, όπου ανέρχεται σε τρίτο κόμμα, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει το ποσοστό 9% που έχει στους πολύ νέους (18-24). Μεταξύ των δύο κομμάτων της Αριστεράς, ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ προηγείται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Πέρυσι ήταν πολύ διαφορετική η εικόνα. Το ύψος της αποχής παραμένει, ωστόσο, ίσως το σημαντικότερο κλειδί στην πολιτική αποτίμηση της εκλογικής αναμέτρησης.


Πηγή: Εφημερίδα "Η Καθημερινή", 9/6/09.